Kronen en Bruggen

 
 
 
 
 
 
 
 
 

De kroon is het zichtbare bovenste deel van de tandof kies; dit deel is veel kleiner dan het andere, niet zichtbare deel, de wortel. De buitenkant van de kroon bestaat uit een heel harde stof: glazuur. De rest van een kies of een tand bestaat uit tandbeen. Tandbeen is minder hard dan glazuur. Binnenin lopen bloedvaten en zenuwen.

Naast een natuurlijke kroon kan er ook sprake zijn van een kunstmatige kroon. Dit is een kapje van een keramiek en/of metaal dat precies past over een afgeslepen tand of kies en daaraan wordt vastgelijmd. Een kunstmatige kroon wordt gebruikt als er onvoldoende hou vast is voor een vulling door tandbederf van een groot deel van de tand of kies. Verder kunnen er cosmetische motieven zijn; hierbij gaat het meestal om slecht gevormde of verkleurde tanden of kiezen voor in de mond.
 
Eerst moet er voldoende tandmateriaal worden weggenomen met de boor om zodoende ruimte te maken voor het porcelein en de onder structuur.
 

Daarna wordt er een afdruk van het gebit gemaakt met een afdrukmateriaal. Dit afdrukmateriaal kan van verschillende samenstelling zijn, zoals bijvoorbeeld van hydrocolloid, polyether, siliconen of andere polymeren. Tegenwoordig wordt er ook gebruik gemaakt van zogenaamde mondscanners die de taak van de afdruklepels overnemen. Dan wordt er een soort driedimensionale foto gemaakt van de behandelde kies. Deze afdruk wordt dan meestal verzonden naar een tandtechnisch laboratorium.

Het vervaardigen van een kroon is precisiewerken wordt daarom gedaan door een tandtechnicus. Het gereed gekomen product wordt weer verzonden naar de behandelende tandarts, waar de kroon verder wordt voorzien van lijm, om op de afgeslepen tand of kies te worden geplaatst.

Ook worden er tegenwoordig veel kronen op implantaten gemaakt (Implantologie).

Een tandheelkundige brug is een constructie ter vervanging van een of meer afwezige natuurlijke gebitselementen, bevestigd op naburige elementen. Een klassieke brug bevat een in één stuk gegoten metalen structuur (in een goudlegering of in een edelstaallegering) met erboven een porselein. Tegenwoordig wordt er in plaats van goud heel veel gewerkt met tandkleurig materiaal genaamd zirkoniumoxide.

Zirkonium(IV)oxide wordt hoofdzakelijk gebruikt als keramisch materiaal. Verder wordt het in de tandheelkunde gebruikt bij het vervaardigen van kronenen bruggen. Zirkoniais de kubisch kristallijne vorm van zirkonium(IV)oxide. Dit materiaal heeft eigenschappen die dichter bij de kenmerken van diamant komen dan welk ander materiaal ook. Vandaar wordt het als pseudo-diamant gebruikt. Het mooie van dit materiaal is dat het lichtdoorlatend is en tandkleurig. Daarom zijn er ook geen "donkere randjes"meer.

De elementen die de ontbrekende tanden vervangen wordt de pontic genoemd. De tanden die de brug houden worden de pijler-tanden genoemd. De pijlertanden worden door de tand-arts beslepen.

In feite bestaat een brug uit minimaal twee kronen met er tussen minimaal één ponticelement. Implantaten kunnen ook als pijler gebruikt worden. Men kan de bruggen indelen enerzijds volgens het materiaal waaruit ze gemaakt zijn of anderzijds volgens hun vorm.

Een Maryland-brug (of adhesiefbrug of kleefbrug of etsbrug) is een weefselbesparende techniek om een ontbrekende tand te vervangen door een kunsttand te kleven aan de buurtanden. Deze techniek werd ontwikkeld aan de universiteit van Maryland, vandaar de naam. Een Maryland-brug bestaat uit een metalen basis met hierop een tand in porselein gebakken. Het heeft het aanzicht van een tand met twee metalen vleugeltjes. Deze twee metalen vleugeltjes worden (palatinaal) tegen de buurtanden gekleefd. De preparatie van de buurtanden is minimaal. Er wordt palatinaal van de buurtanden een aantal groeven en stops geslepen. De Maryland-brug wordt met een composiet of een gemodificeerd composiet gekleefd aan de tanden links en rechts van de ontbrekende tand. Retentie zit hoofdzakelijk in de kleefkracht van het composiet. Een Maryland-brug is enkel mogelijk indien er voldoende ruimte is tussen de onder en boven tanden. De Maryland-brug wordt ook wel eens als een tijdelijke oplossing beschouwd in afwachting van een implantaatof een klassieke brug. De reden hiervoor is dat de deze Maryland-brug een minder lange levensduur heeft.

Tegenwoordig maakt men meer en meer gebruik van glasvezel versterkte composietbruggen. Ze zijn een stuk goedkoper, direct in de mond te vervaardigen, maar helaas op de langere duur vaak wat minder esthetisch. Wel zijn zij een geweldige oplossing als tijdelijke overbrugging.
Kronen en bruggen zijn esthetisch zeer mooie en degelijke oplossingen. Wellicht ook iets voor Uw gebit!